Rola zadań tekstowych w edukacji matematycznej ucznia
Zadania tekstowe są jednym z wielu środków służących do realizacji kształcenia matematycznego na poziomie edukacji wczesnoszkolnej. Mają szczególne znaczenie, ponieważ z jednej strony pozwalają na połączoną realizację wielu celów kształcenia matematycznego, z drugiej pokazują uczniom jak wykorzystać matematykę w życiu codziennym.
Zadania matematyczne stanowią treść i sens nauczania i uczenia się
matematyki. Ich rozwiązywanie jest głównym źródłem doświadczeń ma-
tematycznych i logicznych, z których uczniowski umysł buduje swoje
kompetencje matematyczne.
Umożliwia nabywanie nowych wiadomości i umiejętności oraz doskonalenie już posiadanych. Przygotowuje do rozwiązywania problemów praktycznych i teoretycznych środkami matematyki.
Rozwiązywanie zadań tekstowych jest jedną z najważniejszych umiejętności, nabywanych przez dzieci na I etapie edukacyjnym.
Zdanie to powtarzane jest wielokrotnie przez Bugajska-Jaszczołt i Czajkowska, 2012; Cackowska, 1990; Gruszczyk-Kolczyńska, 2015; Treliński, 1995.
Dlatego tak istotny jest poziom umiejętności rozwiązywania zadań tekstowych uczniów kończących 3 klasę szkoły podstawowej.
Rozwiązywanie zadań tekstowych pozwala na łączną realizację wielu celów kształcenia matematycznego, m.in. na doskonalenie technik rachunkowych, na ujawnianie sensu pojęć i operacji matematycznych, na uzasadnianie i argumentowanie oraz
na rozwijanie pomysłowości i twórczego podchodzenia do problemów.
Rozwiązywanie zadań wymaga od ucznia zrozumienia sytuacji opisanej tekstem zadania, wydzielenia informacji istotnych z punktu widzenia postawionego pytania, konstrukcji odpowiedniego modelu matematycznego i wykonania działań w obrębie tego modelu, a następnie zweryfikowania i zinterpretowania otrzymanego wyniku matematycznego w sytuacji wyjściowej. Dziecko rozwiązując zadania tekstowe musi wykazać się szeregiem szczegółowych umiejętności.
Monika Czajkowska, 2005
Rozwiązywanie zadań tekstowych rozwija i doskonali szereg umiejętności: • pokonywania trudności, • logicznego myślenia, • szukania związków i zależności między liczbami, • czytania ze zrozumieniem, • opanowania podstawowych pojęć matematycznych, • ułatwia dochodzenie do uogólnień poznanych pojęć, • posługiwania się matematyką w sytuacjach życiowych, • pobudza motywację do nauki.
Metody rozwiązywania zadań tekstowych
W literaturze opisane są różne metody rozwiązywania zadań tekstowych. Nauczycielom zaleca się stosowanie:
- metody symulacji,
- metody syntetycznej,
- metody analitycznej,
- metody analityczno-syntetycznej,
- metody "kruszenia",
- metody wg Georga Pòlya.
Swoja uwagę skupiłam na rozwiązywaniu zadań tekstowych metodą symulacji.
Metoda symulacji jest jedną z czynnościowych metod rozwiązywania zadań, polegająca na symulowaniu na materiale konkretnym sytuacji opisanych w zadaniu.
Zgodnie z tą metodą przygotowałam materiały z zadaniami w tematyce jesiennej.
Karta pracy składa się z trzech zadań o różnym stopniu trudności. Kolejne zadania wymagają czytania ze zrozumieniem, logicznego myślenia, szukania związków i zależności między liczbami, analizy ilustracji.
Treść zadań dotyczy wiedzy przyrodniczo- matematycznej. Aby rozwiązać zadania matematyczne, dziecko musi wykazać się wiadomościami z zakresu podstawowej wiedzy przyrodniczej, rozpoznawania gatunków drzew.
Treść zadań jest ściśle związana z przedstawionymi ilustracjami. Zadania opierają się na informacjach zawartych na ilustracjach, dziecko musi zatem wielokrotnie szczegółowo analizować obrazki, za każdym razem pod innym kątem. Wykonujemy działania w zakresie dziesięciu. W treści zadań znajdują się pola do uzupełniania.
Dodatkowo stworzyłam też kartę pracy z okienkami do uzupełnienia w miejscu podanych liczb, aby dowolnie móc modyfikować treść zadań.
Bardzo ważne jest, żeby dziecko miało przed sobą konkrety jako liczmany (kasztany, lub patyczki) i mogło na nich w dowolnym momencie manipulować jako na zbiorach zastępczych. W pakiecie przygotowałam również liczmany. Wystarczy je wydrukować zalaminować, a będą służyły również do innych zadań. Można z nich zrobić również magnesy na tablicę.
Pracę nad zadaniem należy rozpocząć od kilkakrotnego przeczytania
tekstu. Tekst zadania powinno przeczytać dziecko, a potem nauczyciel lub rodzic.
Następnie nauczyciel/rodzic powinien za pomocą odpowiednich pytań sprawdzić, czy dziecko zrozumiało opisaną sytuację. Później nauczyciel powinien powtórzyć pytanie i ponownie przeczytać tekst zadania, w taki sposób, aby w trakcie czytania dziecko mogły przedstawić sytuację na zastępnikach i manipulując na nich, poszukiwać drogi rozwiązania problemu. Taki sposób pracy sprzyja prowadzeniu rozumowania przez wgląd. Pozwala dzieciom na pełne zrozumienie sytuacji i wytyczenie planu rozwiązania zadania. Ważne też jest, aby w trakcie realizacji tego planu dziecko opowiadało o wykonywanych czynnościach i ich związkach z zapisywanymi działaniami.
Taka metoda pracy powinna uświadomić dzieciom, jak ważne jest właściwe zrozumienie sytuacji opisanej w zadaniu tekstowym i w naturalny sposób przyzwyczaić je do wykorzystywania dostępnych środków dydaktycznych do poszukiwania rozwiązania problemu. To zaś powinno mieć pozytywny wpływ na rozwój umiejętności rozwiązywania zadań tekstowych.
Jeśli chcesz zakupić pakiet "ZADANIA MATEMATYCZNE- METODA SYMULACJI" przejdź do strony PLIKI, następie DO KUPIENIA w menu głównym lub KLIKNIJ TUTAJ
Zadania matematyczne-metoda symulacji- opracowanie Renata Kołpaczewska
Zwartość zestawu:
Plik do wydruku zawiera 12 stron A4, w tym:
dwa razy karta pracy, (z gotowymi danymi i karta z danymi do uzupełnienia)
2 drzewa demonstracyjne,
liczmany kasztany 20 szt.,
liczmany żołędzie 20 szt.,
liczmany liście kasztanowca 20 szt.,
liczmany liście dębu 20 szt.
Razem 80 szt. liczmanów.
Typ pliku:
1 Folder skompresowany (zip) z 3 plikami PDF (Adobe Acrobat)
Upewnij się, że masz aplikację do otwierania tego typu plików przed pobraniem i/lub zakupem.
189 MB I 14 stron
To tylko plik cyfrowy!
Żaden produkt fizyczny nie zostanie do ciebie wysłany.
Pliki są w formacie PDF- materiały do samodzielnego wydruku automatycznie otrzymasz do pobrania na swój e-mail, po opłaceniu zamówienia.
* Ze względu na to, że jest to plik cyfrowy, tego produktu nie można zwrócić ani wymienić.
Jeśli zainteresował cię mój wpis i doceniasz moją pracę, nie zapomnij podzielić się nim ze znajomymi, kliknij serduszko, albo napisz jakiś miły komentarz.
Literatura:
1. Krygowska Z.: 1977, Zarys dydaktyki matematyki, cz. 3, WSiP, Warszawa.
2. Gruszczyk–Kolczyńska E.: 1992, Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki, WSiP, Warszawa.
3. Semadeni Z., Gruszczyk–Kolczyńska E., Treliński G., Bugajska–Jaszczołt B., Czajkowska M.:
2015, Matematyczna edukacja wczesnoszkolna. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce.
4. Cackowska M.: 1990, Rozwiązywanie zadań tekstowych w klasach I–III, WSiP Warszawa.
5. Czajkowska M.: 2005, Wartości motywacyjne zadań matematycznych, Akademia Świętokrzyska, Kielce.
6. Bugajska–Jaszczołt B., Czajkowska M.: 2012, Nietypowe zadania rozwijające myślenie
matematyczne, Nauczanie Początkowe
7. Gruszczyk–Kolczyńska E. (red.): 2015, O dzieciach uzdolnionych matematycznie. Książka dla
rodziców i nauczycieli, Nowa Era, Warszawa.
8. Treliński G.: 1995, Kształcenie matematyczne w klasach początkowych, Wszechnica Świętokrzyska, Kielce.